बालबिबाह विरुद्ध कुईकामा वृहत अन्तरक्रिया

चन्द्र प्रसाद भाट,२२ फागुन अछाम : अछामको कमलबजार नगरपालिका वडा नः ५ कुइकामा बालबिबाह विरुद्ध एक अन्तरक्रिया कार्यक्रम सम्पन्न भएको छ । वडा सदस्य दुर्गा प्रसाद तिमिल्सैनाको अध्यक्षतामा भएको कार्यक्रममा वडा अध्यक्ष सत्यराज तिमिल्सैना प्रमुख अतिथि रहनुभएको थियो ।

कार्यक्रममा बोल्नुहुँदै वडा अध्यक्ष तिमिल्सैनाले बालबिबाह अन्त्यगर्न वडा प्रतिवद्ध रहेको बताएका छन । समाजमा कुरीतिकै रुपमा स्थापित भएको बालबिबाह लाई अन्त्य गर्न वडा सरकारले विभिन्न रणनितिहरु अपनाउदै आएकाले वडालाई पूर्णरुपमा बालबिबाह मुक्त गर्न सबैको सहयोगको अपेक्षा वडा सरकारले गरको तिमिल्सैनाको भनाई थियो ।

वडाले सुरु गरेको यो अभियानलाई सफल बनाउनका लागी सबै सरोकारवाला, शिक्षक बिद्यार्थी,स्वास्थ्यकर्मि कर्मचारी सबैले सहयोगको प्रतिवद्धता जनाएकाले यो अभियान सफल हुनेमा आफू विश्वस्त रहेको बताए । वडाले अभियान सुरु गरेकाले सबैले अभियानमा साथदिन आग्रह समेत गर्नुभयो ।

यस अभियानमा नेपाल प्रहरीको समेत सहयोग रहेकाले आफूलाई सहज महसुस भएको बताउनुभयो । उमेर पुगेर बिबाह गर्ने जोडिलाई वडाले सम्मान दिँदै आएको समेत उहाँले बताउनुभयो । वडाले यो अभियान सुरु गरेपश्चात बालबिबाह केहि मात्रामा न्यूनिकरण भएको भन्दै आगामी दिनहरुमा यस समस्यालाई पूर्णरुपमा अन्त्य गर्ने प्रतिवद्धता व्यक्त गरे ।

वडालाई बालमैत्री वडा घोषणाको तयारी भईरहेको भन्दै अध्यक्ष तिमिल्सैनाले यस अभियानले सकारात्मक प्रभाव पार्ने विश्वास व्यक्त गर्नुभयो । वडा कार्यालयले बालबलिकाका क्षेत्रमा निरन्तर काम गर्दै आएको भन्दै सबैको सहयोगको अपेक्षा समेत गर्नुभयो । वडाले पूर्णरुपमा बालबालिकामा लगानी गर्ने वातावरण मिलाउने भन्दै उहाँले बालबालिका पनि सक्रिय बन्नुपर्ने बताए ।

कार्यक्रममा बोल्दै ईलाका प्रहरी कार्यालय कमलबजारका प्रमुख प्रहरी निरिक्षक विरेन्द्र जोहारीले नेपालको संविधानमा २० वर्षमुनि बिबाह गर्न नहुँने कुरा उल्लेख गरेकाले कानुनको पालना गर्न आग्रह गर्नुभयो । उमेर नपुगि बिबाह गर्नाले पछि विभिन्न समस्या हुने भन्दै यसमा सबै अभिभाबकहरु तथा बालबालिकाहरु सचेत बन्नुपर्ने बताए ।

कानुनले बालबिबाह गर्दा ३ वर्षसम्म कैद र ३० हजार जरीवाना वा दुवै सजाय हुने कुरा उल्लेख गरेको छ । नेपालको कानुनले बालबिबाहलाई अपराध मानेकाले यस्तो अपराधमा संलग्न नहुँन सबै सरोकारवालाई अपिल समेत गर्नुभयो । कानुनले दण्डित गरेर मात्र यो समस्या हल नहुँने भन्दै प्रहरी निरिक्षक जोहारीले सबैभन्दा पहिले आफू परिवर्तन हुनुपर्ने बताए ।

सामाजिक सञ्जालका काराण यो समस्या बढि रहेको भन्दै उहाँले सामाजिक सञ्जालको सहि सदुपयोगले पनि थुप्रै राम्रा काम सिक्न सकिने बताए । समाजमा यस्ता कुनै कानुन विपरीतका गतिविधि भएमा प्रहरीलाई तत्काल खबर गर्न आग्रह समेत गरे ।

कार्यक्रममा सहभागी बिद्यार्थीहरुले पछिल्लो समय प्रविधिको गलत प्रयोगका कारण बालबिबाह विकराल बन्दै गएको बताएका छन । सानै उमेरमा समाजिक सञ्जालमा बालबालिकाहरुको लत बस्ने गरेका कारण सामाजिक सञ्जालकैभरमा बिबाह गर्ने प्रवृति बढेको भन्दै यसलाई रोक्नुपर्ने उनिहरुले माग गरेका छन ।

समाजिक सञ्जालको गलत प्रयोगलाई रोक्नसके मात्रै ७० प्रतिशत बालबिबाह रोक्न सकिने उनिहरुको भनाई छ । अभिभावकहरु रोजागारीका लागी विदेश बस्ने र घरमा बालबालिका कसैको नियन्त्रणमा नहुँदा यो समस्या झन बढ्दै गएको उनिहरुको भनाई थियो ।

अधिकाँस बालबालिकाहरु साथिहरुको गलत संगतका कारण र केहि बालबालिका अभिभावकको दवावका कारण बालबिबाह गर्न बाध्य भईरहेका उनिहरुले बताएका छन । यसको निराकरणका लागी सबै पक्षबाट सहयोग हुनुपर्ने सहभागी बिद्यार्थीको भनाई छ । वडा सरकारबाट पनि यसका लागी निरन्तर पहल गर्नुपर्ने भन्दै उनिहरुले आफुहरुले पनि वडाका टोलहरुमा जनचेतनाका कार्यक्रमहरु सञ्चालन गर्दै आएका भनाई राख्नुभयो ।

कार्यक्रममा बोल्ने विभिन्न बिद्यालयका शिक्षकहरुले बालबिबाह रोक्न आफूहरुले भूमिका खेल्ने बताएका छन । बिद्यालय तहमा पनि बालबिबाहका विरुद्ध विभिन्न कार्यक्रम मार्फत सचेत गराउने शिक्षकहरुको भनाई थियो । कार्यक्रममा विभिन्न साँस्कृतिक झाँकिहरु समेत प्रस्तुत गरिएको थियो ।

कार्यक्रमका अध्यक्ष तथा वडा सदस्य दुर्गा प्रसाद तिमिल्सैनाले यस्ता कार्यक्रमहरुले बालबिबाह न्युनिकरण गर्न भूमिका खेल्ने बताउनुभयो । वडामा यस्ता कार्यक्रमहरु निरन्तर रुपमा सञ्चालन गरिने बताए ।

नगरपालिकाको महिला बालबालिका तथा जेष्ठ नागरिक शाखाको आयोजनामा भएको कार्यक्रममा विभिन्न वडास्थित जनप्रतिनिधिहरु,महिला बालबालिका शाखा प्रमुख डम्मरा साउँद,राजनिति दलका प्रतिनिधिहरु,वडास्थित विभिन्न बिद्यालयका प्रधानाध्यापकहरु,अभिभावकहरु,महाकाली माध्यामिक बिद्यालयका बिद्यार्थीहरु,पत्रकार लगायतको सहभागीता रहेको थियो । वडा सदस्य रतन भूलको स्वागत मन्तब्य बाट सुरु भएको कार्यक्रमको सञ्चालन कल्पना देवकोटाले गर्नुभएको थियो । कार्यक्रमको सहजिकरण रेडियो गाउँघरका कार्यकारी निर्देशक टेक बहादुर थापाले गर्नुभएको थियो ।